بت سازی از چیزی و تابو کردن یک امر لزوما باعث قدر دانی از آن نمی شود. حتی ممکن است با تاکید بیش از اندازه بر ارزشمندی یک مقوله همان میزان ارزش واقعی آن را هم از او بگیریم.
غالب آشنایان به موسیقی دستگاهی ایران استادی و مهارت شجریان را قبول دارند . حالا فکر کنید که ما بیاییم و شجریان را تنها کمی بیش تر از آنچه که همه قبول دارند بالا ببریم و بگوییم که شجریان نه تنها خواننده بزرگی هست بلکه بهترین نیز هست . با گفتن این نکته تعدادی افراد خواهند بود که به مبارزه با عقیده بهترین بودن شجریان برخواهند خواست. آن هایی که این مخالفت را می کنند غالبا کسانی خواهند بود که با موسیقی سنتی اتفاقا آشناتر هستند و نمونه های کمتر مشهور تر یا قدیمی تر را می شناسند که شاید در بعضی مهارت ها از شجریان حتی بهتر هم باشند .
بیایید باز هم شجریان را بزرگ تر کنیم و مقاومت های احتمالی را حدس بزنیم . اگر شجریان را علاوه بر بزرگترین خواننده بود بهترین آهنگ ساز هم بدانیم . مطمنا عده زیادی از آهنگ سازان نیز به مخالفان ما خواهند پیوست . اگر شجریان را بهترین خطاط و بزرگترین نقاش و بهترین فیلم بردار و بهترین حافظ شناس بدانیم چه می شود؟ پیش بینی خیلی سخت نیست مطمنا متخصصان و حتی غیر متخصصان نیز در برابر ما موضع خواهند گرفت.
همینطور که مشغول اضافه کردن به فضایل استاد هستیم . افراد بیش تری را با خود دشمن خواهیم کرد.
اما این جا چند اتفاق هم می افتد که نباید پنهان بماند:
اول: همانطور که تعداد مخالفان ما افزایش می یابد عده ای با خود شجریان مخالف خواهند شد .احتمالا چون فکر می کنند که خود شجریان مبلغ همچین افکار مبالغه آمیزی است و حدااقل در این مورد مسئول هست. این عده با وجود مخالفت با صفاتی که ما اضافه کرده ایم همچنان او را استاد آواز می دانند و به برتری های هنری او واقف هستند و تنها با کمالات دروغین او به مخالفت بر می خیزند.
دوم: عده ای حتی استاد بودن شجریان در موسیقی ایرانی را هم زیر سوال خواهد برد.
سوم: عده ای برای حذف نمودن شجریان تلاش خواهند کرد.
چهارم: عده ای هم خواهند بود که غلو ما را خواهند پذیرفت.
بیاید در مورد چهارم دقیق تر شویم و داستان را حول آن پیش ببریم.
کسانی که غلو را پذیرفته اند انتظار بیش تری هم از شجریان خواهند داشت و برای پاسخ به انتظار خود کارهای مختلفی ممکن هست انجام دهند. عده ای خطاطی های استاد امیرخانی را هم منتسب به شجریان خواهند کرد . عده ای شاید بگویند شجریان استاد خط امیرخانی بود . عده ای که غلوهای سیاسی را پذیرفته اند او را موثر در تغییر نظام شاهنشاهی خواهند دانست . البته عده ای هم خواهند بود که غلو سیاسی را پدیرفته اند اما معتقدند او نظام را تغییر نداده بلکه او رهبر پشت صحنه بوده .
عده ای نیز خواهند بود که انتظار بیش از اندازه آن ها را به وادی مخالفت می کشاند. چگونه؟ می گویم:
آنها که او را بت خود می دانند و آن قدر قدرتمند که همه عوالم هنر زیر چنته اوست وقتی حقایق را می بینند که آخر ما در همه هنر ها سر نیستیم پس مقصر شجریان است چون او بت ما بود اما بتی که وظیفه اش را درست انجام نداده پس بی ارزش است و باید شکسته شود.
عده ای نیز حقایق را تغییر می دهند تا بت بودن شجریان شکسته نشود. مثلا می گویند این که ما در هنر عقبیم تقصیر خارجی هاست یا تقصیر ما داخلی هاست که به رهنمودهای شجریان گوش نداده ایم و الا شجریان هنوز بت هست و باید نظریات او را در خطاطی و نقاشی و شیوه لباس پوشیدن الگوی ما باشد. پس مشکل در پیاده کردن نظریات اوست نه نظریات او.
عده ای هم با عالم هنر مخالف خواهند بود که هنر که بت اش شجریان است ما را به این روز کشانده پس هنر مزخرف است (این عده هنوز بت بودن شجریان در هنر را می پذیرند)
بت شجریان وجود ندارد اما بت پرستی های دیگری داریم. بت ها کدامند؟
- ۱۲۴
